Đàn bà là món
quà quí giá đặc biệt Thượng Đế tặng cho trái đất . Từ ngày có đàn bà,
trái đất sống động vui vẻ hẳn lên . Ngày xưa lúc chưa có đàn bà, người
đàn ông cám thấy tâm hồn cằn cỗi chả có đối tượng nào đế mà mơ, mà mộng
. Cuộc đời chán nản, "boring". Ăn rồi chỉ muốn nằm chèo queo ở nhà .
Có bóng hồng xuất hiện , mắt các chàng bỗng sáng lên , tâm hồn bỗng
phơi phới, yêu đời, đầu óc đâm ra mơ mộng, nghĩ toàn những danh từ thật
bóng bấy ướt át đế tán tỉnh các nàng . Người ngợm các chàng cũng đẹp
trai sáng sủa hẳn ra, vì tối ngày được trau chuốt . Không đi tán đào ăn
diện làm gì cho mất công, phải không quí vị liền ông? Quên nữa, điều
này mới là quan trọng .Có đàn bà các ông sạch sẽ hẳn ra . Ông nào lười
biếng không chịu tắm gội, sửa soạn đi gặp đào cũng phải tắm rửa sạch
sẽ,đánh răng đánh lợi kỹ càng . Để chắc ăn các ông còn súc miệng thêm
bằng Listerine nữa chứ . Tóm lại là nhờ có đàn bà, đàn ông lúc nào cũng
phải cố gắng ăn ở hợp vệ sinh thơm tho sạch sẽ .
Các ông hà
tiện không chịu chi tiêu cũng trở nên rộng rãi hào hoa hơn . Đi tán đào
thì phải bao các nàng ăn uống . Lâu lâu cũng phải quà cáp đế lấy lòng
người đẹp . Thành ra, dù kẹo cách mấy, các ông cũng phải mở bóp chi
tiêu . Chi mãi thành quen, tính kẹo đỡ đi được một chút .
Trên đây chỉ là
ba cái "công dụng" lẻ tẻ . Cái công dụng có chưởng lực mạnh nhất là đàn
bà đã mang lại sự trường tồn cho nhân loại . Không có đàn bà trái đất
sẽ vắng hoe . Làm sao loài người có thể sinh sôi, nẩy nở nếu đàn bà
không mang nặng đẻ đau ? Không có đàn bà chắc chắn loài người sẽ tuyệt
chủng .Như vậy đàn bà xứng đáng được vinh là người quan trọng nhất trên
trái đất (VIP đấy)
Dù là VIP, người
đàn bà vẫn bị xếp đặt ở một vị trí thật khiêm tốn . Xã hội Việt Nam
đặt ra những phong tục tập quán thật bất côngvới đàn bà . Chắng hạn như
"Xuất giá tòng phu. Phu tử tòng tử " . Về phương diện mê tín dị đoan
cũng trọng nam khinh nữ . Hễ ra ngõ gặp trai là hên, gặp gái là xui .
Sau khi lập gia đình, người đàn bà phải mang tên của chồng . Tên của
mình bị chìm vào quên lãng .
Lớn lên con gái
bị lép vế đủ thứ . Trong gia đình, bao giờ người con gái cũng phải làm
việc nhiều hơn con trai và không được cưng chiều bằng con trai . Trong
việc "bồ bịch"con gái chỉ là người bị động, nghĩa là bị dụ dỗ tán tỉnh .
Con trai mới là chủ động, tự mình đi bắt bồ tán gái .Vậy mà nếu con
gái có nhiều bồ vẫn bị coi là đồ gái hư,lăng loàn, trắc nết . Con trai
có nhiều bồ lại được khen là "anh chàng đó nhiều bồ, hào hoa phong nhã
." Khi lập gia đình, ông nào cũng muốn cô dâu phải còn mới toanh trong
trắng nguyên vẹn trong khi các ông đã cũ xì cũ xịt xài không biết bao
nhiêu lần . Lấy nhau rồi, đàn ông vẫn có quyền "trai năm thê bảy
thiếp", nhưng đàn bà ngược lại "gái chính chuyên chỉ có một chồng".
Đến lúc có con,
đàn bà là người mang nặng, đẻ đau . Thức khuya, dậy sớm, lo cho con cho đến ngày chúng khôn lớn . Người mẹ baogiờ cũng vất vả với con nhiều hơn là bố . Vậy mà hễ cái gì dính dáng đến mẹ thì bị gọi là họ ngoại . Có nghĩa là vòng ngoài, ngoại tộc . Cái gì dính dáng đến bố được gọi là họ nội . Nội là bên trong, gần gũi thân thiết .Bị đối xử bất công như vậy mà người đàn bà vẫn chấp nhận vui vẻ, thử hói có tội nghiệp không ?
đàn bà là người mang nặng, đẻ đau . Thức khuya, dậy sớm, lo cho con cho đến ngày chúng khôn lớn . Người mẹ baogiờ cũng vất vả với con nhiều hơn là bố . Vậy mà hễ cái gì dính dáng đến mẹ thì bị gọi là họ ngoại . Có nghĩa là vòng ngoài, ngoại tộc . Cái gì dính dáng đến bố được gọi là họ nội . Nội là bên trong, gần gũi thân thiết .Bị đối xử bất công như vậy mà người đàn bà vẫn chấp nhận vui vẻ, thử hói có tội nghiệp không ?
Dù có ghen ghét
và kỳ thị đàn bà tới đâu đi nữa, cũng không ai có thế chối cãi đàn bà
đáng yêu vô cùng .Đọc đến đây, nhiều đấng mày râu bị vợ đì hay bị đào
hành hạ sẽ mắng mỏ tôi tới tấp "nhờ chị tí nhé! mấy điều chị nói về đàn
bà ớ trên chúng tôi nghe đã ngứa tai lắm rồi, nhưng không cãi được vì
chị nói có lý quá .Nhưng còn cái câu chị khen đàn bà đáng yêu vô
cùngthì phải xét lại . Chả hiểu mấy mụ bà chằng đang hành hạ chúng tôi,
nó đáng yêu cái cái chỗ nào ."
Bình tĩnh suy
nghĩ lại đi các ông ơi! Khởi thủy đàn bà bao giờ cũng đáng yêu . Không
đáng yêu các ông dại gì mà theo đuổi, o bế, tán tỉnh . Hứa nhăng hứa
cuội đủ điều, rồi mang xe bông rước về làm vợ . Có ai đi tán một con mẹ
đáng ghét để mong được làm người yêu hay làm vợ đâu . Bằng chứng cụ
thể là thơ tình gửi cho đàn bà bao giờ các ông cũng viết "Em yêu","Em
yêu quí", "Em yêu dấu" . Cuối thơ bao giờ cũng không quên "yêu em nhiều
lắm" v.v .. và v.v ...
Vậy nếu em không
đáng yêu, mắc chứng mắc toi gì mà yêu em lắm thế ? Vậy thì đàn bà đáng
yêu là cái chắc chứ còn phải xét đi xét lại gì nữa . Lấy các ông rồi
những người đàn bà đáng yêu nếu có thể trở thành bà chằng đáng ghét
cũng chẳng có gì phải ngạc nhiên .Đàn bà vốn thông minh "Nhập gia" phải
"tùy tục" chứ làm sao hơn được . Ông chồng "qúa trời", cực chắng đã,bà
vợ mới phải ra tay . Lý do thật đơn giản, đàn bà vốn mềm dẻo "ở bầu
thì tròn, ở ống thì dài" . Ông chồng "quá xá quà xa" mà vợ hiền khô thì
coi "hổng hợp".Đàn bà phải tập thay đổi cho nó "xứng đôi vừa lứa" với
chồng .Như vậy các ông phải khen đàn bà mới phải . Nỡ lòng nào các ông
lại gọi đàn bà bằng những cái tên chẳng êm ái tí nào "cọp cái", "bà
chằng", "sư tử Hà Đông" v.v...Ăn ở kiểu đó là hổng có "phe" đâu à nghe .
Trời phạt chết đó . Muốn lên thiên đàng với niết bàn, các ông nên ăn ở
có trước có sau . Nghĩ đến đàn bà, các ông nên nghĩ đến những hình ảnh
đẹp đầy mộng mị mà các ông mê mẩn ở những giây phút của thưở ban đầu .
Hãy nhớ đến căn
nhà các ông sống hồi độc thân nó lạnh lẽo, im vắng, chán nản như thế
nào . Đến khi có nàng xuất hiện, tất cả đều biến đổi một cách nhiệm mầu
. Trong nhà đầy tiếng cười nói ríu rít của tré thơ . Căn bếp lúc nào
cũng ấm cúng với cơm dẻo canh ngọt, chiếc giường xưa kia lạnh lẽo vì
chăn đơn gốichiếc, nay đã được sưởi ấm bằng ái ân nồng thắm của tình
nghĩa vợ chồng .
Nghĩ như vậy các ông sẽ thấy
đàn bà không chỉ đơn thuần là những người vợ . Đàn bà là những chiếc
đũa thần, đã mang sự sống, niềm vui, hạnh phúc đến cho nhân loại .
Tưởng tượng thế giới toàn đàn ông sẽ buồn nản đến thế nào . Tim các ông
sẽ không có đối tượng để mà rung động . Hồn các ông sẽ không bao giờ
có cơ hội nhung nhớ mộng mơ . Các ông sẽ chẳng bao giờ được hưởng niềm
vui nhìn đàn trẻ thơ tung tăng đùa giỡn . Và cuối cùng các ông sẽ chắng
bao giờ hiểu được ý nghĩa của tình yêu .
Tôi nhớ mỗi năm khi ngày "Mother's Day" đến,các ông thường kiếm cớ “em là vợ anh chứ có phải là má anh đâu mà anh phải mua quà." (Câu này tôi nghe quen quen quí vị ạ )
Tôi nhớ mỗi năm khi ngày "Mother's Day" đến,các ông thường kiếm cớ “em là vợ anh chứ có phải là má anh đâu mà anh phải mua quà." (Câu này tôi nghe quen quen quí vị ạ )
Dù những người vợ không phải là má cúa các ông , nhưng các nàng đã cho các ông những đứa con xinh đẹp ngoan ngoãn . Những
người vợ xứng đáng được tặng một món quà trong ngày Mother's Day, dù
nhỏ bé cũng được, nhưng thế hiện cái tình nồng thắm của nghĩa vợ chồng .
Đàn bà dù là chiếc đũa thần nhưng vẫn thèm được chồng yêu, chồng chiều
và nhất là "chồng cho quà." Các ông đừng bao giờ quên điều đó nhé!
Hồng Thủy
Trần Mộng Tú
(trích từ truyện ngắn Pho Sách Mẹ)
Các con thân yêu! Tình mẫu tử là một tình thương không cần
phải chia chương phân đoạn để đóng thành sách. Quyển sách dày hay mỏng,
dài hay ngắn đều do trái tim người đọc. Ta đọc Pho sách Mẹ không phải
bằng mắt, không phải bằng kiến thức ngôn ngữ, ta đọc bằng nhịp đập của
trái tim. Ta không phân biệt pho sách nào thì đáng được đóng gáy vàng.
Vì pho sách Mẹ nào cũng có giá trị ngang nhau. Mỗi bà
Mẹ
hy sinh và yêu thương con mình một cách khác nhau. Ta đọc pho sách của
Mẹ ta, của Mẹ bạn, của Mẹ những người ta không quen biết bằng những
xúc động khác nhau. Nhưng trước sau cũng đều là một xúc động về mẫu tử
thâm tình. Các con thân yêu! Trong khoảng thời gian yên lặng của đêm
đã rất khuya này, Mẹ muốn gấp lại cuốn tạp chí có in hình hai Mẹ con bị
cắt làm đôi này sang một bên, để đọc lại cho các con nghe một pho sách
Mẹ, một pho sách đã rất cũ, Mẹ đọc từ thời còn đi học, còn là thiếu
nữ, nhưng đã in vào trong tâm trí Mẹ mãi mãi. Cho đến bây giờ Mẹ đã có
gia đình riêng, đã có các con mà bất cứ khi nào có dịp nhắc lại pho
sách đó với ai thì trái tim Mẹ lại đập bi thương trong lòng
ngực. Bác Sáo, một người bác họ xa của Mẹ, (các con nếu được gặp thì
phải gọi bằng Bà) người làng Cổ Liêu, Phú Xuyên, Hà Đông thuộc bên họ
của bà ngoại các con. Bà Sáo lập gia đình rất trẻ, và cũng góa chồng
rất trẻ. Bà được hai người con trai. Bà ít học và không có một nghề gì
chuyên môn. Chồng chết thì hai con còn bé lắm. Bà theo người anh chồng
đem hai con ra Hà Nội học nghề làm bàn chải bằng tre (thứ bàn chải dùng
để giặt quần áo và cọ rửa sàn nhà, vật dụng). Vì đó là một nghề thuộc
tiểu công nghệ và làm bằng tay, nên từ mua rễ tre và cắt ngắn, phơi
khô, đục lỗ trên một miếng tre hoặc miếng gỗ khác rồi luồn dây thép qua
để buộc rễ tre vào bàn chải v.v...nhất nhất
đều phải làm bằng tay cả. Rễ tre khô, và dây thép đều là những thứ
cứng và khó uốn nên lúc nào hai bàn tay của bà cũng bị chảy máu, vết
cắt không bao giờ lành. Một ngày bà phải làm mấy chục cái bàn chải cũng
chỉ đủ hai bữa cơm cho ba Mẹ con, còn tiền quần áo, sách vở cho con
vẫn phải nhờ vào họ hàng. Năm 1954, bà theo làn sống người di cư vào
Nam cốt cho con được ăn học đến nơi đến chốn. Vào Nam, vốn liếng không
có bà phải đem sức lao động ra để nuôi hai con. Mỗi ngày bà đi gánh
nước thuê tưới rau cho những người có vườn rau ở Đà Lạt. Nước gánh từ
giếng nước hay ở hồ dưới chân đồi đem lên đỉnh đồi tưới rau. Khi hai
con còn nhỏ bà gánh mỗi ngày từ 30 đến 50 đôi nước,
hai con lớn dần, tiền ăn tiêu và tiền học cũng lớn theo, số nước bà
gánh mỗi ngày một nhiều hơn. Cho đến một hôm bà đếm được số nước gánh
lên đến 100 đôi một ngày (một gánh nước là: một chiếc gậy bằng tre dài,
vót dẹp: gọi là đòn gánh. Ở hai đầu đòn gánh người ta móc vào hai cái
móc bằng sắt mỗi móc có treo một chiếc thùng sắt đựng được 20 lít
nước). Bất cứ mùa Hạ hay mùa Đông bà đều phải dậy từ 5 giờ sáng mới đủ
thời gian cho 100 đôi nước. Không phải chỉ tưới cho một khu vườn mà
tưới cho nhiều chủ vườn khác nhau, nên ít khi bà được nghỉ ngơi giữa
lúc đang làm việc. Các con ơi! Các con có biết là 100 gánh nước đó có
bao nhiêu mồ hôi và nước mắt của người Mẹ
hòa lẫn vào? Bà không phải chỉ gánh nước tưới rau mà bà đã gánh những
giọt lệ của người Mẹ tưới lên tuổi thơ của con. Nhờ những giọt lệ,
những giọt mồ hôi của Mẹ, con mới được ăn, học no đủ. Người con lớn của
bà, học Luật ở Sài Gòn phải thuyết phục bà mấy năm liền là: "Con đã đủ
khả năng vừa đi làm, vừa đi học, con đã trưởng thành để lo được cho
con, cho Mẹ, cho em. Xin Mẹ đừng gánh nước nữa, Mẹ về Sài Gòn cho con
nuôi lại Mẹ, dù nuôi trong đạm bạc. Mẹ đã vất vả, khổ cực lâu quá rồi."
Bà xiêu lòng về Sài Gòn ở với con, không đi gánh nước nữa thì bà mua
sắn về mài thành bột phơi khô, mua kê về nấu bánh đa bánh kê bán để phụ
giúp tài chánh với con. Rồi hai
người con bà lần lượt bị gọi vào quân ngũ. Người con thứ hai mất tích ở
chiến trường năm 1963, người con thứ nhất đi cải tạo năm 1975. Bà lại
còng lưng khăn gói đi nuôi con trong tù. Nước mắt và mồ hôi của bà bấy
giờ lại rỏ trên gói xôi, trên những miếng cá khô, trên những viên
thuốc, trên nhưng manh áo vá. Nước mắt, mồ hôi còn loang trên cả những
con đường gập ghềnh bụi đỏ nắng tháng Tư, mưa tháng Sáu. Ôi! Trên suốt
một đời con từ lúc sinh ra đã thấm bao nhiêu giọt mồ hôi nước mắt của
tình mẫu tử. Các con thân yêu! Bà Sáo đó hiện bay giờ đang sống ở
làng Cô Liêu, tỉnh Hàng Đông. Sau khi con trai bà ở tù cải tạo ra, bà
lo cho con, dâu và cháu ra nước ngoài để có một đời khá
giả hơn. Còn bà, bà tìm về làng cũ để sống nốt quãng đời còn lại.
Người Mẹ suốt một đời hy sinh cho con đó, chắc cũng có đôi lúc nghĩ đến
mình, đến tuổi xuân đã đi qua trong cô đơn (không có chồng để chia
ngọt sẻ bùi) đến những khó khăn trong đời sống mà bà phải âm thầm gánh
vác (không có ai ghé vai phụ giúp) nhưng sao bà không hề nghĩ đến hy
sinh nhiều như thế là không "công bằng" là thiệt thòi cho bà. Sao bà
không nghĩ là con bà phải có bổn phận đền bù lại những thiệt thòi đó.
Phải chăng tình mẫu tử đã vượt lên trên mọi đòi hỏi cá nhân! Bà Sáo
bây giờ đã già lắm rồi (vì người anh họ của Mẹ đã ngoài 50 tuổi). Không
biết bà còn sống cho đến khi Mẹ có đủ khả năng
dắt các con về Việt Nam để đi thăm bà ở làng Cổ Liêu, tình Hà Đông hay
không? Mẹ muốn các con được cầm lấy hai bàn tay của Bà, hai bàn tay
có rất nhiều những vết sẹo nhỏ xóa mất cả những đường chỉ tay, vì ở vào
tuổi 20 của Bà lúc nào hai bàn tay đó cũng rớm máu, cũng có những vết
cắt chồng lên nhau không bao giờ lành. Mẹ muốn các con được Bà ôm vào
lòng để các con có dịp gục đầu trên vai bà, đôi vai gầy guộc của người
Mẹ hiền đã gánh 100 đôi nước mỗi ngày để nuôi con ăn, học. Nếu các
con không được may mắn có dịp chạm tay lên pho sách Mẹ bằng xương bằng
thịt đó (vì Mẹ con mình trở về quá trễ) thì Mẹ sẽ dắt các con đi thăm
mộ Bà. Các con sẽ chạm tay lên bia của
một pho sách Mẹ đã được đúc bằng đá, trên đó có ghi rõ tên, tuổi của
một người Mẹ không biết đọc, biết viết đã mua sách cho con học bằng
chính những giọt mồ hôi, giọt máu và nước mắt của mình. Mẹ sẽ dắt
các con đi mua kim nhũ về tô lên bìa sách đó.
Love me now
----oOo---
If you are ever going to love me,
Love me now, while I can know
The sweet and tender feelings
That from true affection flow.
Love me now
While I am living.
Do not wait until I'm gone
And then have it chiseled in marble,
Sweet words on ice-cold stone.
If you have tender thoughts of me,
Please tell me now.
If you wait until I am sleeping,
Never to awaken,
There will be death between us,
And I won't hear you then.
So if you love me, even a little bit,
Let me know while I am living,
So I can treasure it.
--Robert Paul Moreno--
If you are ever going to love me,
Love me now, while I can know
The sweet and tender feelings
That from true affection flow.
Love me now
While I am living.
Do not wait until I'm gone
And then have it chiseled in marble,
Sweet words on ice-cold stone.
If you have tender thoughts of me,
Please tell me now.
If you wait until I am sleeping,
Never to awaken,
There will be death between us,
And I won't hear you then.
So if you love me, even a little bit,
Let me know while I am living,
So I can treasure it.
--Robert Paul Moreno--
Lúc nầy đây
Nếu con yêu Mẹ con ơi,
Hãy yêu khi Mẹ còn nơi cõi trần
Mẹ còn cảm nhận tình chân
Ngọt ngào, êm dịu con dâng tràn đầy
Hãy yêu Mẹ lúc nầy
đây
Khi mình chung sống
vui vầy một nơi
Đừng chờ khi Mẹ qua
đời
Rồi con mới tỏ
những lời yêu thương
Khắc vào nền đá hoa
cương
Mộ bia lạnh lẽo khó
vương tình người.
Nếu chờ khi Mẹ ngủ
vùi
Nghìn thu an giấc
dưới nơi suối vàng
Âm dương chia cách
đôi đàng
Mẹ nào nghe được
con than khóc gì.
Tình con dù ít sá
chi
Hãy trao cho Mẹ
ngay đi con à,
Khi mà Mẹ chửa lìa
xa
Để ta trân
quý,thăng hoa cõi lòng.
Tâm Minh Ngô Tằng Giao
( Chuyển Ngữ )
Người Mẹ Điên
Vương Hằng Tích
Dịch giả: Trang Hạ
Hai mươi ba năm trước, có một người con gái trẻ lang thang qua làng tôi, đầu bù tóc rối, gặp ai cũng cười cười, cũng chả ngại ngần ngồi tè trước mặt mọi người. Vì vậy, đàn bà trong làng đi qua cô gái thường nhổ nước bọt, có bà còn chạy lên trước dậm chân, đuổi "Cút cho xa!". Thế nhưng cô gái không bỏ đi, vẫn cứ cười ngây dại quanh quẩn trong làng. Hồi đó, cha tôi đã 35 tuổi. Cha làm việc ở bãi khai thác đá bị máy chém cụt tay trái, nhà lại quá nghèo, mãi không cưới được vợ. Bà nội thấy con điên có sắc vóc, thì động lòng, quyết định mang cô ta về nhà cho cha tôi, làm vợ, chờ bao giờ cô ta đẻ cho nhà tôi "đứa nối dõi" sẽ đuổi đi liền. Cha tôi dù trong lòng bất nhẫn, nhưng nhìn cảnh nhà, cắn răng đành chấp nhận. Thế là kết quả, cha tôi không phải mất đồng xu nào, nghiễm nhiên thành chú rể. Khi mẹ sinh tôi, bà nội ẵm cháu, hóp cái miệng chẳng còn mấy cái răng vui sướng nói: "Cái con mẹ điên này, mà lại sinh cho bà cái đứa chống gậy rồi!". Có điều sinh tôi ra, bà nội ẵm mất tôi, không bao giờ cho mẹ đến gần con.
Mẹ chỉ muốn ôm tôi, bao nhiêu lần đứng trước mặt bà nội dùng hết sức gào lên: "Đưa, đưa tôi..." bà nội mặc kệ. Tôi còn trứng nước như thế, như khối thịt non, biết đâu mẹ lỡ tay vứt tôi đi đâu thì sao? Dù sao, mẹ cũng chỉ là con điên. Cứ mỗi khi mẹ khẩn cầu được bế tôi, bà nội lại trợn mắt lên chửi: "Mày đừng có hòng bế con, tao còn lâu mới đưa cho mày. Tao mà phát hiện mày bế nó, tao đánh mày chết. Có đánh chưa chết thì tao cũng sẽ đuổi mày cút!". Bà nội nói với vẻ kiên quyết và chắc chắn. Mẹ hiểu ra, mặt mẹ sợ hãi khủng khiếp, mỗi lần chỉ dám đứng ở xa xa ngó tôi. Cho dù vú mẹ sữa căng đầy cứng, nhưng tôi không được một ngụm sữa mẹ nào, bà nội đút từng thìa từng thìa nuôi cho tôi lớn. Bà nói, trong sữa mẹ có "bệnh thần kinh", nếu lây sang tôi thì phiền lắm.
Hồi đó nhà tôi vẫn đang giãy giụa giữa vũng bùn lầy của nghèo đói. Đặc biệt là sau khi có thêm mẹ và tôi, nhà vẫn thường phải treo niêu. Bà nội quyết định đuổi mẹ, vì mẹ không những chỉ ngồi nhà ăn hại cơm nhà, còn thỉnh thoảng làm thành tiếng thị phi.
Một ngày, bà nội nấu một nồi cơm to, tự tay xúc đầy một bát cơm đưa cho mẹ, bảo: "Con dâu, nhà ta bây giờ nghèo lắm rồi, mẹ có lỗi với cô. Cô ăn hết bát cơm này đi, rồi đi tìm nhà nào giàu có hơn một tí mà ở, sau này cấm không được quay lại đây nữa, nghe chửa?". Mẹ tôi vừa và một miếng cơm to vào mồm, nghe bà nội tôi hạ "lệnh tiễn khách" liền tỏ ra kinh ngạc, ngụm cơm đờ ra lã tã trong miệng. Mẹ nhìn tôi đang nằm trong lòng bà, lắp bắp kêu ai oán: "Đừng... đừng...". Bà nội sắt mặt lại, lấy tác phong uy nghiêm của bậc gia trưởng nghiêm giọng hét: "Con dâu điên mày ngang bướng cái gì, bướng thì chả có quả tốt lành gì đâu. Mày vốn lang thang khắp nơi, tao bao dung mày hai năm rồi, mày còn đòi cái gì nữa? Ăn hết bát đấy rồi đi đi, nghe thấy chưa hả?". Nói đoạn bà nội lôi sau cửa ra cái xẻng, đập thật mạnh xuống nền đất như Dư Thái Quân nắm gậy đầu rồng, "phầm!" một tiếng. Mẹ sợ chết giấc, khiếp nhược lén nhìn bà nội, lại chậm rãi cúi đầu nhìn xuống bát cơm trước mặt, có nước mắt rưới trên những hạt cơm trắng nhệch. Dưới cái nhìn giám sát, mẹ chợt có một cử động kỳ quặc, mẹ chia cơm trong bát một phần lớn sang cái bát không khác, rồi nhìn bà một cách đáng thương hại.
Bà nội ngồi thẫn thờ, hoá ra, mẹ muốn nói với bà rằng, mỗi bữa mẹ sẽ chỉ ăn nửa bát, chỉ mong bà đừng đuổi mẹ đi. Bà nội trong lòng như bị ai vò cho mấy nắm, bà nội cũng là đàn bà, sự cứng rắn của bà cũng chỉ là vỏ ngoài. Bà nội quay đầu đi, nuốt những nước mắt nóng đi, rồi quay lại sắt mặt nói: "Ăn mau ăn mau, ăn xong còn đi. Ở nhà này cô cũng chết đói thôi!". Mẹ tôi dường như tuyệt vọng, đến ngay cả nửa bát cơm con cũng không ăn, thập thễnh bước ra khỏi cửa, nhưng mẹ đứng ở bậc cửa rất lâu không bước ra. Bà nội dằn lòng đuổi: "Cô đi, cô đi, đừng có quay đầu lại. Dưới gầm trời này còn nhiều nhà người ta giàu!". Mẹ tôi quay lại, đưa một tay ra phía lòng bà, thì ra, mẹ muốn được ôm tôi một tí.
Bà nội lưỡng lự một lúc, rồi đưa tôi trong bọc tã lót cho mẹ. Lần đầu tiên mẹ được ẵm tôi vào lòng, môi nhắp nhắp cười, cười hạnh phúc rạng rỡ. Còn bà nội như gặp quân thù, hai tay đỡ sẵn dưới thân tôi, chỉ sợ mẹ lên cơn điên, quăng tôi đi như quăng rác. Mẹ ôm tôi chưa được ba phút, bà nội không đợi được giằng tôi trở lại, rồi vào nhà cài chặt then cửa lại.
Khi tôi bắt đầu lờ mờ hiểu biết một chút, tôi mới phát hiện, ngoài tôi ra, bọn trẻ chơi cùng tôi đều có mẹ. Tôi tìm cha đòi, tìm bà đòi, họ đều nói, mẹ tôi chết rồi. Nhưng bọn bạn cùng làng đều bảo tôi: "Mẹ mày là một con điên, bị bà mày đuổi đi rồi." Tôi tìm bà nội vòi vĩnh, đòi bà phải trả mẹ lại, còn chửi bà là đồ "bà lang sói", thậm chí hất tung mọi cơm rau bà bưng cho tôi. Ngày đó, tôi làm gì biết "điên" nghĩa là cái gì đâu, tôi chỉ cảm thấy nhớ mẹ tôi vô cùng, mẹ trông như thế nào nhỉ? mẹ còn sống không? Không ngờ, năm tôi sáu tuổi, mẹ tôi trở về sau 5 năm lang thang.
Hôm đó, mấy đứa nhóc bạn tôi chạy như bay tới báo: "Thụ, mau đi xem, mẹ mày về rồi kìa, mẹ bị điên của mày về rồi!" Tôi mừng quá đít nhổng nhổng, co giò chạy vội ra ngoài, bà nội và cha cũng chạy theo tôi. Đây là lần đầu tiên tôi nhìn thấy mẹ, kể từ khi biết nhớ. Người đàn bà đó vẫn áo quần rách nát, tóc tai còn những vụn cỏ khô vàng khè, có trời mới biết là do ngủ đêm trong đống cỏ nào. Mẹ không dám bước vào cửa, nhưng mặt hướng về phía nhà tôi, ngồi trên một hòn đá cạnh ruộng lúa trước làng, trong tay còn cầm một quả bóng bay bẩn thỉu. Khi tôi và lũ trẻ đứng trước mặt mẹ, mẹ cuống cuồng nhìn trong đám tôi tìm con trai mẹ. Cuối cùng mẹ dán chặt mắt vào tôi, nhìn tôi chòng chọc, nhếch mép bảo: "Thụ... bóng... bóng...". Mẹ đứng lên, liên tục giơ lên quả bóng bay trong tay, dúi vào lòng tôi với vẻ nịnh nọt. Tôi thì liên tục lùi lại. Tôi thất vọng ghê gớm, không ngờ người mẹ ngày đêm tôi nhớ thương lại là cái hình người này. Một thằng cu đứng cạnh tôi kêu to: "Thụ, bây giờ mày biết con điên là thế nào chưa? Là mẹ mày như thế này đấy!"
Tôi tức tối đáp lại nó: "Nó là mẹ mày ấy! Mẹ mày mới là con điên ấy, mẹ mày mới là thế này!" Tôi quay đầu chạy trốn. Người mẹ bị điên này tôi không thèm. Bà nội và bố thì lại đưa mẹ về nhà. Năm đó, bà nội đuổi mẹ đi rồi, lương tâm bà bị chất vấn dày vò, bà càng ngày càng già, trái tim bà cũng không còn sắt thép được nữa, nên bà chủ động đưa mẹ về, còn tôi lại bực bội, bởi mẹ đã làm tôi mất thể diện. Tôi không bao giờ tươi tỉnh với mẹ, chưa bao giờ chủ động nói với mẹ, càng không bao giờ gọi "Mẹ!", khi phải trao đổi với mẹ, tôi gào là chủ yếu, mẹ không bao giờ dám hé miệng.
Nhà không thể nuôi không mẹ mãi, bà nội quyết định huấn luyện cho mẹ làm việc vặt. Khi đi làm đồng, bà nội dắt mẹ đi "quan sát học hỏi", bà bảo mẹ không nghe lời sẽ bị đánh đòn. Sau một thời gian, bà nội nghĩ mẹ đã được dạy dỗ tương đối rồi, liền để mẹ tự đi cắt cỏ lợn. Ai ngờ mẹ chỉ cắt nửa tiếng đã xong cả hai bồ "cỏ lợn". Bà nội vừa nhìn đã tá hỏa sợ hãi, cỏ mẹ cắt là lúa giống vừa làm đòng trỗ bông trong ruộng nhà người ta. Bà nội vừa sợ vừa giận phát cuồng chửi rủa: "Con mẹ điên lúa và cỏ mà không phân biệt được..." Bà nội còn đang chưa biết nên xoay xở ra sao, thì nhà có ruộng bị cắt lúa
Mẹ tuy điên, nhưng vẫn biết đau, mẹ nhảy nhỏm lên chạy trốn đầu gậy, miệng phát ra những tiếng lắp bắp sợ hãi: "Đừng... đừng...". Sau rồi, nhà người ta cũng cảm thấy chướng mắt, chủ động bảo: "Thôi, chúng tôi cũng chẳng bắt đền nữa. Sau này giữ cô ta chặt một tí là được...". Sau khi cơn sóng gió qua, mẹ oại người dưới đất thút thít khóc. Tôi khinh bỉ bảo: "Cỏ với lúa mà cũng chả phân biệt được, mày đúng là lợn!" Lời vừa dứt, gáy tôi bị một cái tát lật, là bà. Bà trừng mắt bảo tôi: "Thằng ngu kia, mày nói cái gì đấy? Mày còn thế này nữa? Đấy là mẹ mày đấy!" Tôi vùng vằng bĩu môi: "Cháu không có loại mẹ điên khùng thế này!" "A, mày càng ngày càng láo. Xem bà có đánh mày không!" Bà nội lại giơ tay lên, lúc này chỉ thấy mẹ như cái lò xo bật từ dưới đất lên, che giữa bà nội và tôi, mẹ chỉ tay vào đầu mẹ, kêu thảng thốt: "Đánh tôi, đánh tôi!"
Tôi hiểu rồi, mẹ bảo bà nội đánh mẹ, đừng đánh tôi. Cánh tay bà trên không trung thõng xuống, miệng lẩm bẩm: "Con mẹ điên này, trong lòng nó cũng biết thương con đây!". Tôi vào lớp một, cha được một hộ chuyên nuôi cá làng bên mời đi canh hồ cá, mỗi tháng lương 50 tệ. Mẹ vẫn đi làm ruộng dưới sự chỉ bảo của bà, chủ yếu là đi cắt cỏ lợn, mẹ cũng không còn gây ra vụ rầy rà nào lớn nữa.
Nhớ một ngày mùa đông đói rét năm tôi học lớp ba, trời đột ngột đổ mưa, bà nội sai mẹ mang ô cho tôi. Có lẽ trên đường đến trường tôi mẹ đã ngã ì oạch mấy lần, toàn thân trông như con khỉ lấm bùn, mẹ đứng ở ngoài cửa sổ lớp học nhìn tôi cười ngớ ngẩn, miệng còn gọi tôi: "Thụ... ô...". Có mấy đứa bạn tôi cười khúc khích, tôi như ngồi trên bàn chông, oán hận mẹ khủng khiếp, hận mẹ không biết điều, hận mẹ làm tôi xấu hổ, càng hận thằng Phạm Gia Hỷ cầm đầu trêu chọc. Trong lúc nó còn đang khoa trương bắt chước mẹ, tôi chộp cái hộp bút trước mặt, đập thật mạnh cho nó một phát, nhưng bị Phạm Gia Hỷ tránh . Nó xông tới bóp cổ tôi, chúng tôi giằng co đánh nhau. Tôi nhỏ con, vốn không phải là đối thủ của nó, bị nó dễ dàng đè xuống đất. Lúc này, chỉ nghe một tiếng "vút" kéo dài từ bên ngoài lớp học, mẹ giống như một đại hiệp "bay" ào vào, một tay tóm cổ Phạm Gia Hỷ, đẩy ra tận ngoài cửa lớp. Ai cũng bảo người điên rất khỏe, thật sự đúng là như vậy. Mẹ dùng hai tay nhấc bổng thằng bắt nạt tôi lên trên không trung, nó kinh sợ kêu khóc gọi bố mẹ, một chân béo ị khua khoắng đạp loạn xạ trên không trung. Mẹ không thèm để ý, vứt nó vào ao nước cạnh cổng trường, rồi mặt thản nhiên, mẹ đi ra.
Mẹ vì tôi gây ra đại hoạ, mẹ lại làm như không có việc gì xảy ra. Trước mặt tôi, mẹ lại có vẻ khiếp nhược, nhìn tôi vẻ muốn lấy lòng. Tôi hiểu ra đây là tình yêu của mẹ, dù đầu óc mẹ không tỉnh táo, thì tình yêu của mẹ vẫn tỉnh táo, vì con trai của mẹ bị người ta bắt nạt. Lúc đó tôi không kìm được kêu lên: "Mẹ!" đây là tiếng gọi đầu tiên kể từ khi tôi biết nói. Mẹ sững sờ cả người, nhìn tôi rất lâu, rồi y hệt như một đứa trẻ con, mặt mẹ đỏ hồng lên, cười ngớ ngẩn. Hôm đó, lần đầu tiên hai mẹ con tôi cùng che một cái ô về nhà. Tôi kể sự tình cho bà nội nghe, bà nội sợ rụng rời ngã ngồi lên ghế, vội vã nhờ người đi gọi cha về. Cha vừa bước vào nhà, một đám người tráng niên vạm vỡ tay dao tay thước xông vào nhà tôi, không cần hỏi han trắng đen gì, trước tiên đập phá mọi bát đũa vò hũ trong nhà nát như tương, trong nhà như vừa có động đất cấp chín. Đây là những người do nhà Phạm Gia Hỷ nhờ tới, bố Phạm hung hãn chỉ vào cha tôi nói: "Con trai tao sợ quá đã phát điên rồi, hiện đang nằm nhà thương. Nhà mày mà không mang 1000 tệ trả tiền thuốc thang, mẹ mày tao cho một mồi lửa đốt tan cái nhà mày ra."
Một nghìn tệ? Cha đi làm một tháng chỉ 50 tệ! Nhìn những người sát khí đằng đằng nhà họ Phạm, cha tôi mắt đỏ lên dần, cha nhìn mẹ với ánh mắt cực kỳ khủng khiếp, một tay nhanh như cắt dỡ thắt lưng da, đánh tới tấp khắp đầu mặt mẹ. Một trận lại một trận, mẹ chỉ còn như một con chuột khiếp hãi run rẩy, lại như một con thú săn đã bị dồn vào đường chết, nhảy lên hãi hùng, chạy trốn, cả đời tôi không thể quên tiếng thắt lưng da vụt lạnh lùng lên thân mẹ và những tiếng thê thiết mẹ kêu. Sau đó phải trưởng đồn cảnh sát đến ngănbàn tay bạo lực của cha. Kết quả hoà giải của đồn cảnh sát là: Cả hai bên đều có tổn thất, cả hai không nợ nần gì nhau cả. Ai còn gây sự sẽ bắt luôn người đó. Đám người đi rồi, cha tôi nhìn khắp nhà mảnh vỡ nồi niêu bát đũa tan tành, lại nhìn mẹ tôi vết roi đầy mình, cha tôi bất ngờ ôm mẹ tôi vào lòng khóc thảm thiết. "Mẹ điên ơi, không phải là tôi muốn đánh mẹ, mà nếu như tôi không đánh thì việc này không thể dàn xếp nổi, nhà mình làm gì có tiền mà đền cho người. Bởi nghèo khổ quá mà thành hoạ đấy thôi!". Cha lại nhìn tôi nói: "Thụ, con phải cố mà học lên đại học. Không thì, nhà ta cứ bị người khác bắt nạt suốt đời, nhé!". Tôi gật đầu, tôi hiểu.
Mùa hè năm 2000, tôi thi đỗ vào trung học với kết quả xuất sắc. Bà nội tôi vì làm việc cực nhọc cả đời mà mất trước đó, gia cảnh ngày càng khó khăn hơn. Cục Dân Chính khu tự trị Ân Thi (Hồ Bắc) xếp nhà tôi thuộc diện đặc biệt nghèo đói, mỗi tháng trợ cấp 40 tệ. Trường tôi học cũng giảm bớt học phí cho tôi, nhờ thế tôi mới có thể học tiếp.
Vì học nội trú, bài vở nhiều, tôi rất ít khi về nhà. Cha tôi vẫn đi làm thuê 50 tệ một tháng, gánh tiếp tế cho tôi đặt lên vai mẹ, không ai thay thế được. Mỗi lần bà thím nhà bên giúp nấu xong thức ăn, đưa cho mẹ mang đi. Hai mươi ki lô mét đường núi ngoằn ngoèo ruột dê làm khổ mẹ phải tốn sức ghi nhớ đường đi, gió tuyết cũng vẫn đi. Và thật là kỳ tích, hễ bất cứ việc gì làm vì con trai, mẹ đều không điên tí nào. Ngoài tình yêu mẫu tử ra, tôi không còn cách giải thích nào khác. Y học cũng nên giải thích khám phá hiện tượng này.
Lại là một chủ nhật, mẹ lại đến, không chỉ mang đồ ăn cho tôi, mẹ còn mang đến hơn chục quả đào dại. Tôi cầm một quả, cắn một miếng, cười hỏi mẹ: "Ngọt quá, ở đâu ra?" Mẹ nói: "Tôi... tôi hái..." không ngờ mẹ tôi cũng biết hái cả đào dại, tôi chân thành khen mẹ: "Mẹ, mẹ càng ngày càng tài giỏi!". Mẹ cười hì hì.
Trước lúc mẹ về, tôi theo thói quen dặn dò mẹ phải cẩn thận an toàn, mẹ ờ ờ trả lời. Tiễn mẹ xong, tôi lại bận rộn ôn tập trước kỳ thi cuối cùng của thời phổ thông. Ngày hôm sau, khi đang ở trên lớp, bà thím vội vã chạy đến trường, nhờ thầy giáo gọi tôi ra ngoài cửa. Thím hỏi tôi, mẹ tôi có đến đưa tiếp tế đồ ăn không? Tôi nói đưa rồi, hôm qua mẹ về rồi. Thím nói: "Không, mẹ mày đến giờ vẫn chưa về nhà!" Tim tôi thót lên một cái, mẹ tôi chắc không đi lạc đường? Chặng đường này mẹ đã đi ba năm rồi, có lẽ không thể lạc được. Thím hỏi: "Mẹ mày có nói gì không?" Tôi bảo không, mẹ chỉ cho cháu chục quả đào tươi. Thím đập hai tay:" Thôi chết rồi, hỏng rồi, có lẽ vì mấy quả đào dại rồi!" Thím kêu tôi xin nghỉ học, chúng tôi đi men theo đường núi về tìm. Đường về quả thực có mấy cây đào dại, trên cây chỉ lơ thơ vài quả cọc, bởi nếu mọc ở vách đá mới còn giữ được quả. Chúng tôi cùng lúc nhìn thấy trên thân cây đào có một vết gãy cành, dưới cây là vực sâu trăm thước. Thím nhìn tôi rồi nói: "Chúng ta đi xuống khe vách đá tìm!" Tôi nói: "Thím, thím đừng doạ cháu...". Thím không nói năng kéo tôi đi xuống vách núi...
Mẹ nằm yên tĩnh dưới khe núi, những trái đào dại vương vãi xung quanh, trong tay mẹ còn nắm chặt một quả, máu trên người mẹ đã cứng lại thành đám màu đen nặng nề. Tôi đau đớn tới mức ngũ tạng như vỡ ra, ôm chặt cứng lấy mẹ, gọi: "Mẹ ơi, Mẹ đau khổ của con ơi! Con hối hận đã nói rằng đào này ngọt! Chính là con đã lấy mạng của mẹ... Mẹ ơi, mẹ sống chẳng được hưởng sung sướng ngày nào..." Tôi sát đầu tôi vào khuôn mặt lạnh cứng của mẹ, khóc tới mức những hòn đá dại trên đỉnh núi cũng rớt nước mắt theo tôi.
Ngày 7/8/2003, một trăm ngày sau khi chôn cất mẹ, thư gọi nhập học dát vàng dát bạc của Đại học Hồ Bắc đi xuyên qua những ngả đường mẹ tôi đã đi, chạy qua những cây đào dại, xuyên qua ruộng lúa đầu làng, "bay" thẳng vào cửa nhà tôi. Tôi gài lá thư đến muộn ấy vào đầu ngôi mộ cô tịch của mẹ: "Mẹ, con đã có ngày mở mặt mở mày rồi, MẸ có nghe thấy không? MẸ có thể ngậm cười nơi chín suối rồi!"
Vương Hằng Tích
Dịch giả: Trang Hạ
Hai mươi ba năm trước, có một người con gái trẻ lang thang qua làng tôi, đầu bù tóc rối, gặp ai cũng cười cười, cũng chả ngại ngần ngồi tè trước mặt mọi người. Vì vậy, đàn bà trong làng đi qua cô gái thường nhổ nước bọt, có bà còn chạy lên trước dậm chân, đuổi "Cút cho xa!". Thế nhưng cô gái không bỏ đi, vẫn cứ cười ngây dại quanh quẩn trong làng. Hồi đó, cha tôi đã 35 tuổi. Cha làm việc ở bãi khai thác đá bị máy chém cụt tay trái, nhà lại quá nghèo, mãi không cưới được vợ. Bà nội thấy con điên có sắc vóc, thì động lòng, quyết định mang cô ta về nhà cho cha tôi, làm vợ, chờ bao giờ cô ta đẻ cho nhà tôi "đứa nối dõi" sẽ đuổi đi liền. Cha tôi dù trong lòng bất nhẫn, nhưng nhìn cảnh nhà, cắn răng đành chấp nhận. Thế là kết quả, cha tôi không phải mất đồng xu nào, nghiễm nhiên thành chú rể. Khi mẹ sinh tôi, bà nội ẵm cháu, hóp cái miệng chẳng còn mấy cái răng vui sướng nói: "Cái con mẹ điên này, mà lại sinh cho bà cái đứa chống gậy rồi!". Có điều sinh tôi ra, bà nội ẵm mất tôi, không bao giờ cho mẹ đến gần con.
Mẹ chỉ muốn ôm tôi, bao nhiêu lần đứng trước mặt bà nội dùng hết sức gào lên: "Đưa, đưa tôi..." bà nội mặc kệ. Tôi còn trứng nước như thế, như khối thịt non, biết đâu mẹ lỡ tay vứt tôi đi đâu thì sao? Dù sao, mẹ cũng chỉ là con điên. Cứ mỗi khi mẹ khẩn cầu được bế tôi, bà nội lại trợn mắt lên chửi: "Mày đừng có hòng bế con, tao còn lâu mới đưa cho mày. Tao mà phát hiện mày bế nó, tao đánh mày chết. Có đánh chưa chết thì tao cũng sẽ đuổi mày cút!". Bà nội nói với vẻ kiên quyết và chắc chắn. Mẹ hiểu ra, mặt mẹ sợ hãi khủng khiếp, mỗi lần chỉ dám đứng ở xa xa ngó tôi. Cho dù vú mẹ sữa căng đầy cứng, nhưng tôi không được một ngụm sữa mẹ nào, bà nội đút từng thìa từng thìa nuôi cho tôi lớn. Bà nói, trong sữa mẹ có "bệnh thần kinh", nếu lây sang tôi thì phiền lắm.
Hồi đó nhà tôi vẫn đang giãy giụa giữa vũng bùn lầy của nghèo đói. Đặc biệt là sau khi có thêm mẹ và tôi, nhà vẫn thường phải treo niêu. Bà nội quyết định đuổi mẹ, vì mẹ không những chỉ ngồi nhà ăn hại cơm nhà, còn thỉnh thoảng làm thành tiếng thị phi.
Một ngày, bà nội nấu một nồi cơm to, tự tay xúc đầy một bát cơm đưa cho mẹ, bảo: "Con dâu, nhà ta bây giờ nghèo lắm rồi, mẹ có lỗi với cô. Cô ăn hết bát cơm này đi, rồi đi tìm nhà nào giàu có hơn một tí mà ở, sau này cấm không được quay lại đây nữa, nghe chửa?". Mẹ tôi vừa và một miếng cơm to vào mồm, nghe bà nội tôi hạ "lệnh tiễn khách" liền tỏ ra kinh ngạc, ngụm cơm đờ ra lã tã trong miệng. Mẹ nhìn tôi đang nằm trong lòng bà, lắp bắp kêu ai oán: "Đừng... đừng...". Bà nội sắt mặt lại, lấy tác phong uy nghiêm của bậc gia trưởng nghiêm giọng hét: "Con dâu điên mày ngang bướng cái gì, bướng thì chả có quả tốt lành gì đâu. Mày vốn lang thang khắp nơi, tao bao dung mày hai năm rồi, mày còn đòi cái gì nữa? Ăn hết bát đấy rồi đi đi, nghe thấy chưa hả?". Nói đoạn bà nội lôi sau cửa ra cái xẻng, đập thật mạnh xuống nền đất như Dư Thái Quân nắm gậy đầu rồng, "phầm!" một tiếng. Mẹ sợ chết giấc, khiếp nhược lén nhìn bà nội, lại chậm rãi cúi đầu nhìn xuống bát cơm trước mặt, có nước mắt rưới trên những hạt cơm trắng nhệch. Dưới cái nhìn giám sát, mẹ chợt có một cử động kỳ quặc, mẹ chia cơm trong bát một phần lớn sang cái bát không khác, rồi nhìn bà một cách đáng thương hại.
Bà nội ngồi thẫn thờ, hoá ra, mẹ muốn nói với bà rằng, mỗi bữa mẹ sẽ chỉ ăn nửa bát, chỉ mong bà đừng đuổi mẹ đi. Bà nội trong lòng như bị ai vò cho mấy nắm, bà nội cũng là đàn bà, sự cứng rắn của bà cũng chỉ là vỏ ngoài. Bà nội quay đầu đi, nuốt những nước mắt nóng đi, rồi quay lại sắt mặt nói: "Ăn mau ăn mau, ăn xong còn đi. Ở nhà này cô cũng chết đói thôi!". Mẹ tôi dường như tuyệt vọng, đến ngay cả nửa bát cơm con cũng không ăn, thập thễnh bước ra khỏi cửa, nhưng mẹ đứng ở bậc cửa rất lâu không bước ra. Bà nội dằn lòng đuổi: "Cô đi, cô đi, đừng có quay đầu lại. Dưới gầm trời này còn nhiều nhà người ta giàu!". Mẹ tôi quay lại, đưa một tay ra phía lòng bà, thì ra, mẹ muốn được ôm tôi một tí.
Bà nội lưỡng lự một lúc, rồi đưa tôi trong bọc tã lót cho mẹ. Lần đầu tiên mẹ được ẵm tôi vào lòng, môi nhắp nhắp cười, cười hạnh phúc rạng rỡ. Còn bà nội như gặp quân thù, hai tay đỡ sẵn dưới thân tôi, chỉ sợ mẹ lên cơn điên, quăng tôi đi như quăng rác. Mẹ ôm tôi chưa được ba phút, bà nội không đợi được giằng tôi trở lại, rồi vào nhà cài chặt then cửa lại.
Khi tôi bắt đầu lờ mờ hiểu biết một chút, tôi mới phát hiện, ngoài tôi ra, bọn trẻ chơi cùng tôi đều có mẹ. Tôi tìm cha đòi, tìm bà đòi, họ đều nói, mẹ tôi chết rồi. Nhưng bọn bạn cùng làng đều bảo tôi: "Mẹ mày là một con điên, bị bà mày đuổi đi rồi." Tôi tìm bà nội vòi vĩnh, đòi bà phải trả mẹ lại, còn chửi bà là đồ "bà lang sói", thậm chí hất tung mọi cơm rau bà bưng cho tôi. Ngày đó, tôi làm gì biết "điên" nghĩa là cái gì đâu, tôi chỉ cảm thấy nhớ mẹ tôi vô cùng, mẹ trông như thế nào nhỉ? mẹ còn sống không? Không ngờ, năm tôi sáu tuổi, mẹ tôi trở về sau 5 năm lang thang.
Hôm đó, mấy đứa nhóc bạn tôi chạy như bay tới báo: "Thụ, mau đi xem, mẹ mày về rồi kìa, mẹ bị điên của mày về rồi!" Tôi mừng quá đít nhổng nhổng, co giò chạy vội ra ngoài, bà nội và cha cũng chạy theo tôi. Đây là lần đầu tiên tôi nhìn thấy mẹ, kể từ khi biết nhớ. Người đàn bà đó vẫn áo quần rách nát, tóc tai còn những vụn cỏ khô vàng khè, có trời mới biết là do ngủ đêm trong đống cỏ nào. Mẹ không dám bước vào cửa, nhưng mặt hướng về phía nhà tôi, ngồi trên một hòn đá cạnh ruộng lúa trước làng, trong tay còn cầm một quả bóng bay bẩn thỉu. Khi tôi và lũ trẻ đứng trước mặt mẹ, mẹ cuống cuồng nhìn trong đám tôi tìm con trai mẹ. Cuối cùng mẹ dán chặt mắt vào tôi, nhìn tôi chòng chọc, nhếch mép bảo: "Thụ... bóng... bóng...". Mẹ đứng lên, liên tục giơ lên quả bóng bay trong tay, dúi vào lòng tôi với vẻ nịnh nọt. Tôi thì liên tục lùi lại. Tôi thất vọng ghê gớm, không ngờ người mẹ ngày đêm tôi nhớ thương lại là cái hình người này. Một thằng cu đứng cạnh tôi kêu to: "Thụ, bây giờ mày biết con điên là thế nào chưa? Là mẹ mày như thế này đấy!"
Tôi tức tối đáp lại nó: "Nó là mẹ mày ấy! Mẹ mày mới là con điên ấy, mẹ mày mới là thế này!" Tôi quay đầu chạy trốn. Người mẹ bị điên này tôi không thèm. Bà nội và bố thì lại đưa mẹ về nhà. Năm đó, bà nội đuổi mẹ đi rồi, lương tâm bà bị chất vấn dày vò, bà càng ngày càng già, trái tim bà cũng không còn sắt thép được nữa, nên bà chủ động đưa mẹ về, còn tôi lại bực bội, bởi mẹ đã làm tôi mất thể diện. Tôi không bao giờ tươi tỉnh với mẹ, chưa bao giờ chủ động nói với mẹ, càng không bao giờ gọi "Mẹ!", khi phải trao đổi với mẹ, tôi gào là chủ yếu, mẹ không bao giờ dám hé miệng.
Nhà không thể nuôi không mẹ mãi, bà nội quyết định huấn luyện cho mẹ làm việc vặt. Khi đi làm đồng, bà nội dắt mẹ đi "quan sát học hỏi", bà bảo mẹ không nghe lời sẽ bị đánh đòn. Sau một thời gian, bà nội nghĩ mẹ đã được dạy dỗ tương đối rồi, liền để mẹ tự đi cắt cỏ lợn. Ai ngờ mẹ chỉ cắt nửa tiếng đã xong cả hai bồ "cỏ lợn". Bà nội vừa nhìn đã tá hỏa sợ hãi, cỏ mẹ cắt là lúa giống vừa làm đòng trỗ bông trong ruộng nhà người ta. Bà nội vừa sợ vừa giận phát cuồng chửi rủa: "Con mẹ điên lúa và cỏ mà không phân biệt được..." Bà nội còn đang chưa biết nên xoay xở ra sao, thì nhà có ruộng bị cắt lúa
Mẹ tuy điên, nhưng vẫn biết đau, mẹ nhảy nhỏm lên chạy trốn đầu gậy, miệng phát ra những tiếng lắp bắp sợ hãi: "Đừng... đừng...". Sau rồi, nhà người ta cũng cảm thấy chướng mắt, chủ động bảo: "Thôi, chúng tôi cũng chẳng bắt đền nữa. Sau này giữ cô ta chặt một tí là được...". Sau khi cơn sóng gió qua, mẹ oại người dưới đất thút thít khóc. Tôi khinh bỉ bảo: "Cỏ với lúa mà cũng chả phân biệt được, mày đúng là lợn!" Lời vừa dứt, gáy tôi bị một cái tát lật, là bà. Bà trừng mắt bảo tôi: "Thằng ngu kia, mày nói cái gì đấy? Mày còn thế này nữa? Đấy là mẹ mày đấy!" Tôi vùng vằng bĩu môi: "Cháu không có loại mẹ điên khùng thế này!" "A, mày càng ngày càng láo. Xem bà có đánh mày không!" Bà nội lại giơ tay lên, lúc này chỉ thấy mẹ như cái lò xo bật từ dưới đất lên, che giữa bà nội và tôi, mẹ chỉ tay vào đầu mẹ, kêu thảng thốt: "Đánh tôi, đánh tôi!"
Tôi hiểu rồi, mẹ bảo bà nội đánh mẹ, đừng đánh tôi. Cánh tay bà trên không trung thõng xuống, miệng lẩm bẩm: "Con mẹ điên này, trong lòng nó cũng biết thương con đây!". Tôi vào lớp một, cha được một hộ chuyên nuôi cá làng bên mời đi canh hồ cá, mỗi tháng lương 50 tệ. Mẹ vẫn đi làm ruộng dưới sự chỉ bảo của bà, chủ yếu là đi cắt cỏ lợn, mẹ cũng không còn gây ra vụ rầy rà nào lớn nữa.
Nhớ một ngày mùa đông đói rét năm tôi học lớp ba, trời đột ngột đổ mưa, bà nội sai mẹ mang ô cho tôi. Có lẽ trên đường đến trường tôi mẹ đã ngã ì oạch mấy lần, toàn thân trông như con khỉ lấm bùn, mẹ đứng ở ngoài cửa sổ lớp học nhìn tôi cười ngớ ngẩn, miệng còn gọi tôi: "Thụ... ô...". Có mấy đứa bạn tôi cười khúc khích, tôi như ngồi trên bàn chông, oán hận mẹ khủng khiếp, hận mẹ không biết điều, hận mẹ làm tôi xấu hổ, càng hận thằng Phạm Gia Hỷ cầm đầu trêu chọc. Trong lúc nó còn đang khoa trương bắt chước mẹ, tôi chộp cái hộp bút trước mặt, đập thật mạnh cho nó một phát, nhưng bị Phạm Gia Hỷ tránh . Nó xông tới bóp cổ tôi, chúng tôi giằng co đánh nhau. Tôi nhỏ con, vốn không phải là đối thủ của nó, bị nó dễ dàng đè xuống đất. Lúc này, chỉ nghe một tiếng "vút" kéo dài từ bên ngoài lớp học, mẹ giống như một đại hiệp "bay" ào vào, một tay tóm cổ Phạm Gia Hỷ, đẩy ra tận ngoài cửa lớp. Ai cũng bảo người điên rất khỏe, thật sự đúng là như vậy. Mẹ dùng hai tay nhấc bổng thằng bắt nạt tôi lên trên không trung, nó kinh sợ kêu khóc gọi bố mẹ, một chân béo ị khua khoắng đạp loạn xạ trên không trung. Mẹ không thèm để ý, vứt nó vào ao nước cạnh cổng trường, rồi mặt thản nhiên, mẹ đi ra.
Mẹ vì tôi gây ra đại hoạ, mẹ lại làm như không có việc gì xảy ra. Trước mặt tôi, mẹ lại có vẻ khiếp nhược, nhìn tôi vẻ muốn lấy lòng. Tôi hiểu ra đây là tình yêu của mẹ, dù đầu óc mẹ không tỉnh táo, thì tình yêu của mẹ vẫn tỉnh táo, vì con trai của mẹ bị người ta bắt nạt. Lúc đó tôi không kìm được kêu lên: "Mẹ!" đây là tiếng gọi đầu tiên kể từ khi tôi biết nói. Mẹ sững sờ cả người, nhìn tôi rất lâu, rồi y hệt như một đứa trẻ con, mặt mẹ đỏ hồng lên, cười ngớ ngẩn. Hôm đó, lần đầu tiên hai mẹ con tôi cùng che một cái ô về nhà. Tôi kể sự tình cho bà nội nghe, bà nội sợ rụng rời ngã ngồi lên ghế, vội vã nhờ người đi gọi cha về. Cha vừa bước vào nhà, một đám người tráng niên vạm vỡ tay dao tay thước xông vào nhà tôi, không cần hỏi han trắng đen gì, trước tiên đập phá mọi bát đũa vò hũ trong nhà nát như tương, trong nhà như vừa có động đất cấp chín. Đây là những người do nhà Phạm Gia Hỷ nhờ tới, bố Phạm hung hãn chỉ vào cha tôi nói: "Con trai tao sợ quá đã phát điên rồi, hiện đang nằm nhà thương. Nhà mày mà không mang 1000 tệ trả tiền thuốc thang, mẹ mày tao cho một mồi lửa đốt tan cái nhà mày ra."
Một nghìn tệ? Cha đi làm một tháng chỉ 50 tệ! Nhìn những người sát khí đằng đằng nhà họ Phạm, cha tôi mắt đỏ lên dần, cha nhìn mẹ với ánh mắt cực kỳ khủng khiếp, một tay nhanh như cắt dỡ thắt lưng da, đánh tới tấp khắp đầu mặt mẹ. Một trận lại một trận, mẹ chỉ còn như một con chuột khiếp hãi run rẩy, lại như một con thú săn đã bị dồn vào đường chết, nhảy lên hãi hùng, chạy trốn, cả đời tôi không thể quên tiếng thắt lưng da vụt lạnh lùng lên thân mẹ và những tiếng thê thiết mẹ kêu. Sau đó phải trưởng đồn cảnh sát đến ngănbàn tay bạo lực của cha. Kết quả hoà giải của đồn cảnh sát là: Cả hai bên đều có tổn thất, cả hai không nợ nần gì nhau cả. Ai còn gây sự sẽ bắt luôn người đó. Đám người đi rồi, cha tôi nhìn khắp nhà mảnh vỡ nồi niêu bát đũa tan tành, lại nhìn mẹ tôi vết roi đầy mình, cha tôi bất ngờ ôm mẹ tôi vào lòng khóc thảm thiết. "Mẹ điên ơi, không phải là tôi muốn đánh mẹ, mà nếu như tôi không đánh thì việc này không thể dàn xếp nổi, nhà mình làm gì có tiền mà đền cho người. Bởi nghèo khổ quá mà thành hoạ đấy thôi!". Cha lại nhìn tôi nói: "Thụ, con phải cố mà học lên đại học. Không thì, nhà ta cứ bị người khác bắt nạt suốt đời, nhé!". Tôi gật đầu, tôi hiểu.
Mùa hè năm 2000, tôi thi đỗ vào trung học với kết quả xuất sắc. Bà nội tôi vì làm việc cực nhọc cả đời mà mất trước đó, gia cảnh ngày càng khó khăn hơn. Cục Dân Chính khu tự trị Ân Thi (Hồ Bắc) xếp nhà tôi thuộc diện đặc biệt nghèo đói, mỗi tháng trợ cấp 40 tệ. Trường tôi học cũng giảm bớt học phí cho tôi, nhờ thế tôi mới có thể học tiếp.
Vì học nội trú, bài vở nhiều, tôi rất ít khi về nhà. Cha tôi vẫn đi làm thuê 50 tệ một tháng, gánh tiếp tế cho tôi đặt lên vai mẹ, không ai thay thế được. Mỗi lần bà thím nhà bên giúp nấu xong thức ăn, đưa cho mẹ mang đi. Hai mươi ki lô mét đường núi ngoằn ngoèo ruột dê làm khổ mẹ phải tốn sức ghi nhớ đường đi, gió tuyết cũng vẫn đi. Và thật là kỳ tích, hễ bất cứ việc gì làm vì con trai, mẹ đều không điên tí nào. Ngoài tình yêu mẫu tử ra, tôi không còn cách giải thích nào khác. Y học cũng nên giải thích khám phá hiện tượng này.
Lại là một chủ nhật, mẹ lại đến, không chỉ mang đồ ăn cho tôi, mẹ còn mang đến hơn chục quả đào dại. Tôi cầm một quả, cắn một miếng, cười hỏi mẹ: "Ngọt quá, ở đâu ra?" Mẹ nói: "Tôi... tôi hái..." không ngờ mẹ tôi cũng biết hái cả đào dại, tôi chân thành khen mẹ: "Mẹ, mẹ càng ngày càng tài giỏi!". Mẹ cười hì hì.
Trước lúc mẹ về, tôi theo thói quen dặn dò mẹ phải cẩn thận an toàn, mẹ ờ ờ trả lời. Tiễn mẹ xong, tôi lại bận rộn ôn tập trước kỳ thi cuối cùng của thời phổ thông. Ngày hôm sau, khi đang ở trên lớp, bà thím vội vã chạy đến trường, nhờ thầy giáo gọi tôi ra ngoài cửa. Thím hỏi tôi, mẹ tôi có đến đưa tiếp tế đồ ăn không? Tôi nói đưa rồi, hôm qua mẹ về rồi. Thím nói: "Không, mẹ mày đến giờ vẫn chưa về nhà!" Tim tôi thót lên một cái, mẹ tôi chắc không đi lạc đường? Chặng đường này mẹ đã đi ba năm rồi, có lẽ không thể lạc được. Thím hỏi: "Mẹ mày có nói gì không?" Tôi bảo không, mẹ chỉ cho cháu chục quả đào tươi. Thím đập hai tay:" Thôi chết rồi, hỏng rồi, có lẽ vì mấy quả đào dại rồi!" Thím kêu tôi xin nghỉ học, chúng tôi đi men theo đường núi về tìm. Đường về quả thực có mấy cây đào dại, trên cây chỉ lơ thơ vài quả cọc, bởi nếu mọc ở vách đá mới còn giữ được quả. Chúng tôi cùng lúc nhìn thấy trên thân cây đào có một vết gãy cành, dưới cây là vực sâu trăm thước. Thím nhìn tôi rồi nói: "Chúng ta đi xuống khe vách đá tìm!" Tôi nói: "Thím, thím đừng doạ cháu...". Thím không nói năng kéo tôi đi xuống vách núi...
Mẹ nằm yên tĩnh dưới khe núi, những trái đào dại vương vãi xung quanh, trong tay mẹ còn nắm chặt một quả, máu trên người mẹ đã cứng lại thành đám màu đen nặng nề. Tôi đau đớn tới mức ngũ tạng như vỡ ra, ôm chặt cứng lấy mẹ, gọi: "Mẹ ơi, Mẹ đau khổ của con ơi! Con hối hận đã nói rằng đào này ngọt! Chính là con đã lấy mạng của mẹ... Mẹ ơi, mẹ sống chẳng được hưởng sung sướng ngày nào..." Tôi sát đầu tôi vào khuôn mặt lạnh cứng của mẹ, khóc tới mức những hòn đá dại trên đỉnh núi cũng rớt nước mắt theo tôi.
Ngày 7/8/2003, một trăm ngày sau khi chôn cất mẹ, thư gọi nhập học dát vàng dát bạc của Đại học Hồ Bắc đi xuyên qua những ngả đường mẹ tôi đã đi, chạy qua những cây đào dại, xuyên qua ruộng lúa đầu làng, "bay" thẳng vào cửa nhà tôi. Tôi gài lá thư đến muộn ấy vào đầu ngôi mộ cô tịch của mẹ: "Mẹ, con đã có ngày mở mặt mở mày rồi, MẸ có nghe thấy không? MẸ có thể ngậm cười nơi chín suối rồi!"
Mời xem: > Chú tiểu đi tìm mẹ
Hình ảnh chú tiểu bé nhỏ lầm lũi vượt núi băng rừng tìm mẹ trong "A Little Monk" đã gây xúc động mạnh mẽ đối với khán giả tại Liên hoan phim châu Á - Thái Bình Dương 2003, nơi nó đoạt giải "Phim xuất sắc". Phim Hàn Quốc. 1 giờ 40 phút
Hình ảnh chú tiểu bé nhỏ lầm lũi vượt núi băng rừng tìm mẹ trong "A Little Monk" đã gây xúc động mạnh mẽ đối với khán giả tại Liên hoan phim châu Á - Thái Bình Dương 2003, nơi nó đoạt giải "Phim xuất sắc". Phim Hàn Quốc. 1 giờ 40 phút
No comments:
Post a Comment